Ο άνθρωπος που επινόησε τα φανάρια κυκλοφορίας ήταν ένας «κατά συρροήν» εφευρέτης!


Ο John Peake Knight βελτίωσε την ποιότητα του σιδηροδρόμου της Αγγλίας εισάγοντας το αερόφρενο Westinghouse, δημιούργησε ασφαλέστερα βαγόνια με καλώδια επικοινωνίας, οραματίσθηκε τα αυτοκίνητα τύπου Pullman και εφηύρε τα φανάρια κυκλοφορίας!

  • ΤΟΥ ΘΩΜΑ Κ. ΕΥΘΥΜΙΟΥ / ΦΩΤ.: USPTO, Russell Lee - United States Library of Congress Prints and Photographs, Wikimedia Commons
  • 11/5/2025

Στους οραματιστές, ο κόσμος της αυτοκίνησης συνολικά χρωστάει τη ραγδαία ανάπτυξή του. Βήμα-βήμα σπάνιες εφευρέσεις και ασύλληπτες για την εποχή τους ιδέες, βελτίωσαν τις συνθήκες κυκλοφορίας των αυτοκινήτων σε όλο τον κόσμο. Και ρωτάμε: μπορούμε να φανταστούμε τη χαοτική συνθήκη κυκλοφορίας των οχημάτων που άρχιζαν να κατακλύζουν τον κόσμο στα τέλη του 1800; Αν ρίξουμε μία ματιά δίπλα μας σήμερα δε θα δυσκολευτούμε είναι η αλήθεια…

Εν προκειμένω, η νέα εφεύρεση του αυτοκινήτου «παρέσυρε» μαζί της και απόλυτα προσωπικές απόψεις όσον αφορά τις προτεραιότητες, την προσοχή στους πεζούς, στα άλλα οχήματα, κ.ο.κ. Κρίνοντας από τη σημασία των φαναριών κυκλοφορίας σήμερα, έχουμε μία αντιπροσωπευτική εικόνα. Ήταν όμως ο John Knight εκείνος που είδε «πίσω από το πρόβλημα» και έβαλε τις βάσεις για το πρωτόλειο σύστημα κυκλοφορίας στις πόλεις.

Who is who

Ο John Peake Knight.
Ο John Peake Knight.

Ο Knight γεννήθηκε στο Nottingham του Λονδίνου και φοίτησε στο Nottingham High School. Το δημοτικό σχολείο που πήγε είναι άγνωστο, ενώ αργότερα, σε ηλικία 12 ετών, εγκατέλειψε το σχολείο για να εργαστεί στην αίθουσα δεμάτων του σιδηροδρομικού σταθμού Derby. Ο Peake Knight εξελίχθηκε γρήγορα και μέχρι την ηλικία των 20 ετών είχε ενταχθεί στη South Eastern Railway, ανεβαίνοντας στον βαθμό του επιστάτη. Το 1869 διορίστηκε Διευθυντής Κυκλοφορίας για το London to Brighton Line και Γενικός Διευθυντής την επόμενη χρονιά.

Έκανε πολλά για να βελτιώσει την ποιότητα του σιδηροδρομικού ταξιδιού στο σιδηρόδρομο, εισάγοντας το αερόφρενο Westinghouse, ασφαλέστερα βαγόνια με καλώδια επικοινωνίας, ηλεκτρικό φωτισμό και τα αυτοκίνητα τύπου Pullman. Ήταν παντρεμένος με την Elizabeth, είχαν πέντε γιους, ενώ ο μεγαλύτερος από αυτούς ήταν ιδρυτής της J.P. Knight Ltd., χειριστές ρυμουλκών θαλάσσης. Ο Knight πέθανε το 1886 και ο Πρίγκιπας της Ουαλίας έβαλε ένα ειδικό τιμητικό στεφάνι στο φέρετρό του κατά τη διάρκεια της κηδείας. Είναι θαμμένος στο νεκροταφείο Brompton στο Λονδίνο.

Η ιδέα

Επιστρέφοντας στην εφεύρεση των φωτεινών σηματοδοτών, το 1866, χρονιά κατά την οποία 1.102 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 1.334 τραυματίστηκαν από ατυχήματα με άμαξες σε δρόμους στο Λονδίνο, ο Knight -μηχανικός σηματοδότησης σιδηροδρόμων τότε- πρότεινε ένα σύστημα σηματοδότησης για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας με άλογα και τη μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων.

Η εφεύρεση του Knight χρησιμοποιήθηκε από έναν αστυνομικό και χρησιμοποιούσε ένα σηματοφόρο σύστημα βασισμένο στη σιδηροδρομική σηματοδότηση κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε κόκκινες και πράσινες λάμπες αερίου τη νύχτα. Το πρώτο φανάρι στον κόσμο εγκαταστάθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1868 στο Λονδίνο κοντά στη Γέφυρα του Westminster, στη διασταύρωση των οδών Great George και Bridge Street, London SW1.

Ωστόσο, το 1869, μια διαρροή αερίου προκάλεσε έκρηξη σε ένα από τα φώτα, τραυματίζοντας σοβαρά τον αστυνομικό που το χειριζόταν, και το σύστημα έπεσε σε δυσμένεια και ως αποτέλεσμα αφαιρέθηκε. Τα φανάρια εμφανίστηκαν ξανά στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1929, όταν τοποθετήθηκαν τα πρώτα ηλεκτρικά φωτεινά σήματα στο Λονδίνο, όντας πλέον στην εποχή του κινητήρα εσωτερικής καύσης.

Η εξέλιξη

Το 1912 μια συσκευή ελέγχου κυκλοφορίας τοποθετήθηκε στην κορυφή ενός πύργου στο Παρίσι στη λεωφόρο Rue Montmartre and Grande, με ένα περιστρεφόμενο μεταλλικό κουτί τεσσάρων όψεων πάνω από μια γυάλινη προθήκη όπου η λέξη «Stop» ήταν ζωγραφισμένη με κόκκινο και η λέξη «Go» βαμμένη σε λευκό.

Την ίδια χρονιά, και καθώς η κυκλοφορία των αυτοκινήτων αυξανόταν, ο Αμερικανός αστυνομικός Lester Wire σχεδίασε το πρώτο ηλεκτρικό φανάρι. Εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά στο Κλίβελαντ του Οχάιο, στις 5 Αυγούστου 1914, στη γωνία της 105ης και της Λεωφόρου Ευκλείδη.

Τρία χρόνια αργότερα, το 1917 εγκαταστάθηκε το πρώτο διασυνδεδεμένο σύστημα σημάτων κυκλοφορίας στο Salt Lake City, με έξι συνδεδεμένες διασταυρώσεις που ελέγχονταν ταυτόχρονα από έναν χειροκίνητο διακόπτη. Και φτάνουμε στο  1920 όπου ένας αστυνομικός του Ντιτρόιτ, ο William Potts, εφηύρε τα πρώτα τετράχρωμα και τρίχρωμα φανάρια, εισάγοντας τα κίτρινα φώτα για να δείξει ότι το φως θα άλλαζε σύντομα.

Ωστόσο, τα σύγχρονα φανάρια αυτού του τύπου στην Ευρώπη εμφανίστηκαν στο Λονδίνο, στη διασταύρωση μεταξύ St James's Street και Piccadilly, το 1925. Τα χειρίζονταν χειροκίνητα οι αστυνομικοί χρησιμοποιώντας διακόπτες. Μια αναμνηστική πλάκα για την εφεύρεση του Knight μπορεί να δει κανείς ακόμα και σήμερα στην οδό Bridge 12, Westminster, το γωνιακό κτήριο κοντά στο σημείο όπου ανεγέρθηκαν τα αρχικά φανάρια.

Στο σήμερα

Ωστόσο, καλό είναι να γνωρίζουμε ότι αυτός που επινόησε τα φανάρια των τριών χρωμάτων με τα προστατευτικά «καπέλα» ήταν ένας Αφροαμερικανός εφευρέτης και επιχειρηματίας, ο Garrett Morgan. Ο Morgan εφηύρε και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το φανάρι τριών θέσεων και την κουκούλα ασφαλείας και τα φανάρια σώζουν ακόμα ζωές μέχρι σήμερα.

Ο Morgan βελτίωσε επίσης τη λειτουργία των ραπτομηχανών και είχε ένα κατάστημα ραπτομηχανών και ένα κατάστημα ραπτικής. Ξεκίνησε το δικό του country club και μια εφημερίδα, το «Cleveland Call» για την αντιμετώπιση της φυλετικής αδικίας. Ο Μόργκαν τα έκανε όλα αυτά και πολλά άλλα με σχεδόν μηδαμινή εκπαίδευση αφού σε επίπεδο σπουδών τελείωσε απλά την 6η Δημοτικού

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Σιδηρόδρομος vs Αυτοκίνητο: Οι αιώνιοι αντίπαλοι των ελληνικών μεταφορών

Τι είναι το Triple Crown στον μηχανοκίνητο αθλητισμό;

Πότε έγινε ο πρώτος αγώνας αυτοκινήτων;